Bir ergenle sohbet başlatmak ve sürdürmek öyle zannettiğiniz kadar kolay olmayabilir
Birçok ergen anne-babasının sorusuna ya sinirlenerek, ya tersleyerek ya da göz devirerek karşılık veriyor. Çünkü bazen onu yargılayacağınız endişesini taşıyor, bazen ona ders vereceğinizi sanıyor, bazen de sizin fikirlerinizin artık demode kaldığını düşünüyorlar.
Ama tatlı tatlı sohbet etmek de mümkün.
Tatlı bir sohbetin birinci şartı, konuştuğunuzdan çok dinlemektir! Eğer fikirlerinin dikkate alınmadığını düşünürse kendisini kapatıverir. Bunun dışında ders verir gibi üstten konuşmamanız da çok önemli. Sonuçta kim nasihatlerle dolu bir konuşmanın dinleyen tarafı olmak ister ki? Oyun gibi yapılan, ufuk açan, birbirinizin dünyalarını açtığınız bir sohbet hem aranızdaki bağı kuvvetlendirecek hem de hayatınızı renklendirecektir.
Tüm ailenin bir arada olacağı akşam yemeği “sohbet” için uygun bir zaman dilimi olabilir. Bir taraftan karnınız doyarken, bir taraftan da keyifli bir sohbetle ruhunuzu doyurabilirsiniz. Koçluk yaptığım ailelerden biri, sohbet başlıklarını 2-3 aile bir araya geldiklerinde oynadıkları keyifli bir oyuna da dönüştürmüş. Aynı soruları önce anne-babalar çocuğu adına cevap veriyor, sonra bu cevaplar aynı sorulara çocukların verdiği cevaplarla karşılaştırılıyor. Sonra da tam tersi yapılıyor. Epey komik sahneler yaşamışlar tabii. Hatta çocukların anne-babalarını daha iyi tanıdığı fark etmişler!
Grup olarak yapabileceğiniz bu gibi oyun ve eğlencenin bir arda olduğu sohbetlerin yanında özellikle birebir sohbetler de ergenler için oldukça önemli. Herkesin yanında konuşamayacağı ama size sormak istediği şeyler olabilir. Bunun için de özellikle ergenler ile zamanı geçirmek yerine ona zaman ayırmanız gerekiyor. Buradaki kastım, birlikte herhangi bir şey yapmak değil; ergen çocuğunuza ayırdığınız zamanda gerçekten onun istediği bir şeyi yapmak, onun istediği bir konuda paylaşımlar yapmak.
“Çocuğumla ne konuşabilirim” diyorsanız, aşağıda farklı başlıklarda, bol bol sohbet konusu bulabilirsiniz. Bu sohbetlerde kendi deneyimlerinizi anlatmayı unutmayın. Çocuklar anne babalarını hep güçlü görür, hiç onlara ihtiyacınız olduğunu düşünmez. Oysa sizin de onlara ihtiyacınız var, sizin de onların görüşlerini duymaya, parlak zihinlerinden yararlanmaya ihtiyacınız var. Bunu çocuklarınıza anlatmaktan, hissettirmekten çekinmeyin. Bugüne kadar hiç böyle sohbet etmediyseniz çocuklarınızla özellikle başlangıçta konunun yapay olmamasına özen gösterin. Zira gençler hemen anlar ve size kapıları kapatabilirler. Samimiyet her zaman işe yarar…
Sizin aile yapınıza ve çocuğunuzla ilişki dinamiklerinize göre istediğiniz başlıktan, istediğiniz konudan başlayabilirsiniz.
Çocuğunuzu ne kadar tanıyorsunuz?
- En çok sevdiğin özelliklerin neler?
- Eğer gizli bir gücün olsaydı, bunun ne olmasını isterdin? Neden?
- Bir zaman makinan olsaydı, hangi zamana gitmek isterdin?
- En sevdiğin şarkı hangisi? Neden?
- En sevdiğin film hangisi? Neden?
- Sence insanlar neden dövme yaptırıyor ya da piercing takıyor? Sen düşünür müydün? Nasıl?
- Dünyada nereleri görmek isterdin? Neden?
- Tarihten birisiyle sohbet etme şansın olsaydı kimi seçerdin? Onunla neler konuşurdun?
- Kendinle ilgili en gurur duyduğun şey ne?
- Sence “harika bir gün” nasıl olmalı?
- Eğer görünmez olsaydın, ne yapardın?
- En çok korktuğun şey ne? Neden?
- Hangi özelliğinin daha iyi olmasını isterdin? Neden?
- Yapmaktan keyif aldığın, yapınca rahatladığın şey ne?
- Bu sene bir hedefin ya da yapmak istediğin şeyler var mı?
- Fiziksel olarak kendini beğeniyor musun? Kime benzemek isterdin?
- Karşı cinste hangi özellikleri arıyorsun?
Çocuğunuzla ilişkiniz nasıl?
- Bizimle ilgili en gurur duyduğun şey ne?
- Bizimle ilişkinde en sevdiğin şey ne?
- Bize her şeyi söyleyebileceğini düşünüyor musun? Bazen yalan söyleyebileceğin durumlar var mı?
- Bizim neyi daha farklı yapmamızı isterdin?
- Hiç seni utandırdık mı?
- Herhangi bir şeyi nasıl kutlamamızı isterdiniz?
- Size öğrettiğimiz en önemli şey sence ne?
- Bizi 3 kelimede tanımlar mısın?
- Bir günlüğüne yerleri değiştirsek ne yapardın, neleri değiştirirdin?
Aile yapınız hakkında ne düşünüyor?
- Arkadaşlarının ailesiyle bizim ailemizin farkı ne?
- Bize ne kadar katı olduğumuzla ilgili, 10 en katı olacak şekilde 1’den 10’a kadar puan verir misin?
- Sana göre biz sana ve kardeşine adil mi davranıyoruz?
- Sence “mutlu aile” ne demek? Bizim ailemiz mutlu mu?
- Ailemizle ilgili en çok sevdiğin şey ne?
- Ailenin her ferdinin tek tek en sevdiğin 2 güzel özelliğini sayar mısın?
- Boşanma konusunda ne düşünüyorsun?
Çocuğunuz bazı değer yargılarını, duygularını ve karakterini anlamak
- Bugün hiç birisine yardım ettin mi? Yardım edince ne hissediyorsun?
- Yalan söylemek her zaman yanlış mı? Ne zaman yalan söylenebilir?
- Bir yakının hasta olsaydı, senin de ilaç alacak paran olmasaydı. İlaç çalar mıydın?
- Bütün büyüklere saygı duymak gerekir mi?
- Sence dünyadaki en büyük problem ne?
- Para ne kadar önemli?
- Üzgün olduğunda ya da kötü hissettiğinde bunu çevrendekilerle rahatça paylaşabiliyor musun?
- Öğretmenin, arkadaşların ya da biz sana kızdığımızda nasıl hissediyorsun?
- Kızgın ya da üzgün olduğunda kendini nasıl sakinleştirip, iyi hissettiriyorsun?
- Sana sarılmamızdan, öpmemizden hoşlanıyor musun? Arkadaşlarının yanında sarılsak bundan utanır mısın?
- Senin ruh halini, duygularını anlıyor muyuz?
- Bizle hangi konulard konuşmakta zorlanıyorsun ya da çekiniyorsun?
- Birisine, bir hayvana ya da çocuğa kötülük yapıldığını görsen, sesini çıkartıp onu korumaya çalışır mısın? Yoksa hiç karışmaz mısın?
- Hiç birisiyle alay ettin mi? Birisi seninle alay etti mi?
Okul hayatı ve okula bakışı
- En sevdiğin ders/öğretmen hangisi?
- Akıllı olmak ve zeki olmak arasında far var mı? Sence sen hangisisin?
- Okulla ilgili en sevdiğin şey ve en sevmediğin şey ne?
- Bir arkadaşının kopya çekeceğini ve onun yüzünden sizin ortalamanızın düşeceğini bilsen ne yapardın?
- Sence eğitim sistemi nasıl olmalı?
- Evde eğitim konusunda ne düşünüyorsun?
- Okulda neyi değiştirirdin?
Kaynak:
http://www.ahaparenting.com/parenting-tools/communication/family-discussions